ภาพรวม

สมาคมรุกขกรรมไทย (Thai Arboriculture Association) ได้จัดตั้งขึ้นเพื่อมีส่วนร่วมในการพัฒนางานด้านรุกขกรรมหรือการดูแลบริหารจัดการต้นไม้ใหญ่ด้วยความรู้ ทักษะ และเทคโนโลยีต่างๆ ให้ได้มาตรฐานสากลและมีประสิทธิภาพสูงสุด นับตั้งแต่การก่อตั้งสมาคมฯ เมื่อปี พ.ศ. 2560 เป็นต้นมา โดยเน้นการประสานความร่วมมือระหว่างภาครัฐโดยเฉพาะกรุงเทพมหานคร ภาคเอกชน และประชาชน เพื่อผลักดันงานดูแลรักษาต้นไม้ใหญ่อย่างยั่งยืน เป็นรูปธรรม พร้อมทั้งพัฒนาผู้เชี่ยวชาญด้านการตัดแต่งดูแลต้นไม้ใหญ่ให้มีมาตรฐาน และขยายเครือข่ายทั่วประเทศไทย

นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2561 เป็นต้นมา สมาคมรุกขกรรมไทย ได้ร่วมกับ กลุ่มบิ๊กทรี (Big Trees Project) หรือ มูลนิธิรักษ์ไม้ใหญ่ และองค์กรเครือข่าย จัดกิจกรรมด้านงานรุกขกรรมมาอย่างต่อเนื่องร่วมกับกรุงเทพมหานคร และเชิญเจ้าหน้าที่กรุงเทพมหานครเข้าร่วมโดยไม่มีค่าใช้จ่าย เช่น การอบรมรุกขกรรมขั้นต้น การตรวจสุขภาพและฟื้นฟูต้นไม้ในสวนสาธารณะฯ และบริเวณทางเท้า มีการแลกเปลี่ยนทักษะและงานด้านวิชาการ ซึ่งในปัจจุบันมีนวัตกรรมใหม่ ๆ เช่น การเปิดและฟื้นฟูรากด้วยเสียมลม (Air spade), การตรวจสอบความต้านทานของเนื้อไม้ด้วย Resistograph, การทำฐานข้อมูลต้นไม้ ประเมินสุขภาพต้นไม้ด้วยซอฟแวร์ Treeplotter

————————–
ปัญหา

เมื่อเดือนพฤษภาคม 2567 ที่ผ่านมา ได้เกิดเหตุกิ่งไม้หักช่วงพายุ ที่ถนนวิทยุ และสมาคมฯ ได้รับการประสานงานจากสำนักงานสวนสาธารณะว่า ท่านผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ดร.ชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ขอให้ระดมเครือข่ายไปช่วยฟื้นฟูต้นไม้ที่ถนนวิทยุ และเหตุการณ์นั้นยังทำให้มีหน่วยงานเอกชนจำนวนหนึ่ง ติดต่อมาที่สมาคมฯ เพื่อแสดงความจำนงที่จะร่วมสนับสนุนงานฟื้นฟูต้นไม้ถนนวิทยุเช่นเดียวกัน เนื่องจากต้นไม้ที่ถนนวิทยุ เช่น จามจุรี และประดู่ เป็นต้นไม้ที่มีความเก่าแก่ สวยงาม เป็นเอกลักษณ์ของย่านเพลินจิต

ภารกิจ

หลาย ๆ ฝ่ายอยากช่วยกันดูแลต้นไม้ในย่านเพลินจิต จึงนำไปสู่การลงพื้นที่ร่วมกันในวันที่ 4 มิถุนายน, 24 มิถุนายน, 11 กรกฎาคม และ 26 กรกฎาคม 2567 และการประชุมหารือระหว่างหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐโดยสำนักงานสวนสาธารณะ และสำนักงานเขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร ภาคเอกชนในพื้นที่บางส่วน อาทิ One Bangkok บริษัทเข็มเหล็ก (อุปกรณ์ค้ำยันต้นไม้), สมาคมรุกขกรรมไทย, สถานทูตเนเธอร์แลนด์, ThaiBev, P Landscape, Socialgiver, และสำนักงานเขตปทุมวันจึงได้ริเริ่ม “โครงการการดูแลจัดการต้นไม้ใหญ่แบบบูรณาการ : ถนนวิทยุ สำนักงานเขตปทุมวัน” เพื่อระดมความช่วยเหลือจากหน่วยงานต่างๆ มาดูแลต้นไม้ถนนวิทยุโดยร่วมมือกับสำนักงานเขตปทุมวันอย่างใกล้ชิด พร้อมกับการสร้างเครือข่ายเชิงรุกเพื่อการดูแลต้นไม้ใหญ่แบบบูรณาการ อนึ่ง จากการสำรวจของเครือข่ายรุกขกรอาสาร่วมกับสำนักงานเขตปทุมวัน พบว่ามีต้นไม้รวมทั้งสิ้น 466 ต้น ประกอบด้วย ประดู่บ้าน 363 ต้น, จามจุรี 43 ต้น, และต้นไม้อื่นๆ อีกหลายชนิด ซึ่งต้องการการดูแลอย่างใกล้ชิด หลายต้นมีอายุกว่า 100 ปี แต่ก็มีบางต้นที่ไม่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมปัจจุบัน บางต้นอาจต้องค้ำยัน บางต้นอาจต้องถูกโค่นและปลูกใหม่ เพื่อความปลอดภัยของประชาชนและผู้ใช้ถนน โดยการตัดสินใจใดๆ จะได้รับการพิจารณาอย่างรอบคอบจากผู้เชี่ยวชาญและทางเขต และจะมีการแจ้งให้ประชาชนทราบล่วงหน้าอย่างน้อย 7 วันก่อนการดำเนินการ แม้ว่าการดูแลต้นไม้ใหญ่ไม่ใช่เรื่องง่ายแต่เราทุกคนพร้อมร่วมมือกันเพื่อสร้างถนนวิทยุให้เป็นเส้นทางประวัติศาสตร์ที่รักษาความงามและความเขียวชะอุ่มให้คงอยู่ต่อไป

การสร้างความเปลี่ยนแปลงโดยคุณ

เงินจากการระดมทุนนี้จะนำไปใช้ดำเนินการจัดโครงการดูแลจัดการต้นไม้ใหญ่แบบบูรณาการบนถนนวิทยุ ดังนี้

1. การสำรวจและประเมินสุขภาพต้นไม้โดยรุกขกรอาชีพ
2. การค้ำยันต้นไม้เท่าที่จำเป็น
3. การตัดแต่ง และติดตามดูสุขภาพต้นไม้อย่างสม่ำเสมอ
4. การติดอุปกรณ์ tree tag แบบไร้สายที่ต้นไม้เพื่อติดตามสุขภาพต้นไม้ได้แบบออนไลน์
5. การจัดทำป้ายเล่าเรื่องราวต้นไม้บนถนนวิทยุ